Lymfocyten behoren tot het aangeleerde afweersysteem en hebben een paar belangrijke verschillen vergeleken met cellen van het aangeboren afweersysteem. Eén belangrijk verschil is dat lymfocyten heel specifiek reageren doordat ze indringers kunnen herkennen met behulp van bepaalde herkenningsmoleculen op hun oppervlakte. Deze herkenningsmoleculen, of receptoren, herkennen heel precies een klein stukje van de indringer. Dit is ook wel te vergelijken met een sleutel-slot reactie. Het slot gaat alleen open als de juiste sleutel past. Een lymfocyt die b.v. een receptor heeft voor een molecuul van een griepvirus, zal niet reageren op een Salmonella infectie en vice versa. Een ander groot verschil is het ‘geheugen’ van het aangeleerde afweersysteem. Als ze eens een bepaalde indringer hebben gezien, zullen vlug reageren als deze opnieuw het lichaam probeert binnen te dringen. Dit heeft als grote voordeel dat als je eenmaal een bepaalde ziekte hebt gehad,  je daarna niet meer ziek, of minder ziek, zal worden als je voor de tweede keer in aanraking komt met precies dezelfde ziekteverwekker. Dat komt omdat het aangeleerde afweersysteem dan snel ingrijpt. 

Er zijn 2 soorten lymfocyten, die ook wel T cellen en B cellen worden genoemd.